روزه یکی از فروع دین اسلام است. خداوند در قرآن کریم میفرماید:

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِيَ أُنزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِّلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِّنَ الْهُدَى وَالْفُرْقَانِ

ماه مبارک رمضان، که نازل شد در آن قرآن، راهنمائی برای مردم و تابشهایی از هدایت و فرقان.
(سوره 2 بقره آیه ١٨٥)

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

ای گروه مؤمنان نوشته شده است بر شما روزه بدانسان که نوشته شده است بر آنانکه پیش از شما بودند، شاید پرهیزکاری کنید.
(سوره 2 بقره آیه ١٨٣)

ماه رمضان، ماه تزکیه، نظم و انضباط، عبادت و ذکر خداوند است. رمضان از لحاظ سمبل زمانی، ماهی است که خداوند کتاب مبین قرآن را بر پیامبر اکرم حضرت محمّد(ص)، نازل نموده است.

حضرت صلاح الدین علی نادر عنقا پیر مکتب طریقت اویسی® روشنگر مفاهیم حقیقی ماه مبارک رمضان و واقعیت روزه به شرح زیر میباشند:1

رمضان از ریشه کلمه "رمض" است. رمض در لغت به معنی زمین داغ و تافته از شدّت حرارت تابش آفتاب میباشد. زمینی خشک و محروم که در تشنگی مفرط، تـرک برداشته و سطح آن به شکل کاسه هایی تهی، تقریبا″ از زمین جدا شده و بطرف آسمان یعنی ولینعمت خود روی نموده و در طلب باران رحمت نشسته است.

"رمض" در اصل نموداری است از دل عطشناک سالک راستین که در ماه رمضان در چنین تشنگی و طلبی حقیقی در خلوت خود به زمین و نعمات آن پشت کرده به سوی منبع عشق و حیات رجعت و توبه مینماید تا به رحمت خداوند چشمه های حقیقت از قلب او جاری شود و هدایت شامل حال او گردد.

روزه در زبان عربی "صوم" خوانده میشود. از نظر لغوی "صوم" نام قسمتی از روده کوچک است که هیچ چیز را در خود نگاه نداشته و معطّل نمیسازد و کلیّه مواد را سریع از خود رد میکند. در نتیجه از هر گونه ثقل و فساد و آلودگی تهی و پاکیزه میباشد.

شخص روزه دار (صائم)، با گرفتن روزه و امساک از خوردن و آشامیدن و سایر لذّات سلولی در مرتبه فیزیکی در طول روز و همچنین مداومت در برحذرداشتن خود از عادات و وابستگیها و علائق نفسانی و خصائص پست و کدورتها در کلیه مراتب فکری و روانی و روحانی خویش در پاکیزگی موجودیت خود مجاهدت میکند تا با تزکیه جسم و جان، آتش عشق در دل او شعله ور گردد.

حضرت مولانا شاه مقصود صادق عنقا در کتاب الرسائل، رساله تطهیر و تنویرالقلوب میفرمایند: "صوم شریعت به امساک از اکل و شرب و غیر آنهاست و صوم طریقت به امساک از اوهام، و اشتغال به محبت ربّ الانام."2
بنابر مطالب فوق، گرفتن روزه و تعالیم آن صرفا″ محدود به ماه رمضان نمیشود. بلکه سالک جویای حقیقت، تجارب حاصله در ماه رمضان را بعنوان نمونه عملکرد صحیح در طول سال سرمشق خود قرار داده و در هر ماه سه روز را به روزه اختصاص میدهد.